Poziom 1 lekcja 16
Podczas tej lekcji dowiemy się jak odmieniać koreańskie czasowniki.
Czasowniki w słowniku mają następującą formę:
가다 [ga-da] = iść
먹다 [meok-da] = jeść
자다 [ja-da] = spać
때리다 [ttae-ri-da] = uderzać
웃다 [ut-da] = śmiać się
I kiedy zmieniamy formę tych czasowników, aby wyraźiź czas teraźniejszy, przyszły, przeszły itd. pierwszą rzeczą jaką musimy zrobić jest opuszczenie ostatniej sylaby, 다 i wtedy dostajemy temat czasownika.
Tematy powyższych czasowników:
가 [ga]
먹 [meok]
자 [ja]
때리 [ttae-ri]
웃 [ut]
I do nich dodajemy odpowiednie końcówki. A podczas tej lekcji dowiemy się jak zmieniać te formny słownikowe w czas teraźniejszy.
Czas teraźniejszy
Żeby odmienić czasownik w czasie przeszłym bierzemy temat czasownika i dodajemy jedną z tych końcówek:
아요 [a-yo]
어요 [eo-yo]
여요 [yeo-yo]
¤¤Zauważmy, że wprowadzamy tutaj końcówki grzecznego języka. Nie martwmy się na razie nauką różnich stopni grzeczności. Jak się dowiemy jak powiedzieć wszystko w grzecznym języku, zamiana na inne stopnie grzeczności będzie bardzo łatwa.
Więc, które końcówki używamy po których tematach?
To jest proste.
Jeśli ostatnią samogłoską tematu jest ㅏ[a] lub ㅗ [o], używamy 아요 [a-yo].
Jeśli ostatnią samogłoską tematu NIE jest ㅏ[a] ani ㅗ [o], używamy 어요 [eo-yo].
I tylko po jednym temacie, czyli 하 [ha], używamy 여요 [yeo-yo].
Spójrzmy teraz na przyklady.
1)
가다 [ga-da] = iść
Tematem czasownika jest 가 [ga] i jego ostatnią samogłoską jest ㅏ [a], więc dodajemy 아요 [a-yo].
Na początku mamy 가 + 아요, a potem zamiania się to na 가요 [ga-yo], żeby wymowa była łatwiejsza.
가다 [ga-da] = iść (forma słownikowa)
--> 가요 [ga-yo] = Idę. Idziesz. Idzie. Idziemy. Idziecie. Idą. (czas teraźniejszy)
2)
먹다 [meok-da] = jeść
tematem czaswonika jest 먹 [meok] i jego ostatnią samogłoską jest ㅓ [eo], więc nie jest to ㅏ ani ㅗ, wobec czego dodajemy 어요 [eo-yo].
I dostajemy 먹 + 어요 [meo-geo-yo]
먹다 [meok-da] = jeść (forma słownikowa)
먹어요 [meo-geo-yo] = Jem. Jesz. itd.
¤¤ Zauważmy, że mamy tudaj w wymowie połączenie 먹 + 어 [meok + eo], które wymawia się jak 머거 [meo-geo].
3)
보다 [bo-da] = widzieć, patrzeć, oglądać
Temat czasownika? 보 [bo]
Jakiej końcówki używamy? 아요 [a-yo]
보 + 아요 ---> Dla uproszczenia wymowy wymawiamy jako 봐요 [bwa-yo].
보다 [bo-da] = widzieć, patrzeć, oglądać
봐요 [bwa-yo] = Widzę. Widzisz. Oglądam. itd. (czas teraźniejszy)
4)
보이다 [bo-i-da] = być widzianym, widocznym
Temat czasownika? 보이 [bo-i]
Jakiej końcówki używamy? 어요 [eo-yo]
보이 + 어요 ---> 보여요 [bo-yeo-yo]
보이다 [bo-i-da] = być widzialnym, widocznym
보여요 [bo-yeo-yo] = Jest widoczne. Widzę to.
5)
하다 [ha-da] = robić
Temat czasownika? 하 [ha]
Jakiej końcówki używamy? 여요 [yeo-yo]
하 + 여요 ---> 하여요 [ha-yeo-yo]
Z czasem 하여요 przekszałciło się w 해요 [hae-yo].
¤¤ Czasownik 하다 ma dużo zastosowań. Możemy wstawić przed niego rzeczownik i uformować nowe słowo. Zajmiemy się tym na lekcji 23. Ale na razie, pamiętajmy tylko, że 하다 zmienia się w 해요 w czasie teraźniejszym i oznacza "Robię", "Robisz", itd.
Czy istnieją jakieś wyjątki?
Niestety tak. Ale nie martwcie się. Te wyjątki nie różnią się tak bardzo od regularnych form! I oczywiście wprowadzimy je w najłatwiejszy możliwy sposób. Jeszcze raz dzięki za uczenie się nami!
