Difference between revisions of "Hangeul step 1"
m (→Letters: differentiated is not an adjective, 'tis a verb) |
|||
Line 1: | Line 1: | ||
{{HangeulTop}} | {{HangeulTop}} | ||
− | == | + | ==Inleiding== |
[[File:TTMIK.png|right|link=http://www.talktomeinkorean.com]] | [[File:TTMIK.png|right|link=http://www.talktomeinkorean.com]] | ||
− | + | Welkom. De basis van het Koreaanse schrift heb je, anders dan het Japanse en Chinese, in een paar uur onder de knie. Je kunt Koreaanse woorden alleen maar juist uitspreken als je gebruik maakt van het Koreaanse schrift. Niet alle klanken van het Nederlands en het Koreaans komen overeen, dus is het meestal niet handig om gebruik te maken van [[Romanisatie]]. We hebben een zesstappenplan ontwikkeld en maken gebruik van diverse methoden om iedereen het Koreaanse schrift snel en effectief te leren. Dit is een samenwerkingsproject van het Korean Wiki Project en [http://www.talktomeinkorean.com TalktomeinKorean.com]. We zijn op zoek gegaan naar de juiste mensen om de Hangeul-klanken in te spreken en zij hebben vrijwillig aan dit project meegewerkt. We willen ze hartelijk danken voor hun inzet en hulp. | |
− | + | Vanaf 17-02-2010 zijn er Stappen beschikbaar. Je kunt het beste tot en met Stap 3 doen, de test maken en stoppen bij Stap 4. '''Stap 5''' en '''Stap 6''' '''zijn nog niet beschikbaar''', maar daar wordt op dit moment aan gewerkt. In de toekomst komt er ook een Stap 7 met diepgaandere informatie over de uitspraak. | |
− | + | Als je problemen, opmerkingen of vragen hebt over dit deel kun je [http://www.koreanwikiproject.com/posts/learn-how-to-read-and-write-and-write-in-korean/ hier] een reactie achterlaten. (Je hoeft daarvoor geen account aan te maken.) | |
− | == | + | ==Geschiedenis in het kort== |
− | '' | + | ''Zie volledig artikel bij [[Wikipedia:Origin_of_Hangul|Het ontstaan van Hangeul]]'' |
− | [[Image:Hunmin jeong-eum.jpg|thumb|right|200px| | + | [[Image:Hunmin jeong-eum.jpg|thumb|right|200px|Een bladzijde uit de Hunmin Jeong-eum Eonha]] |
− | Hangeul | + | Het Hangeul werd onder Sejong de Grote ingevoerd en was rond 1444 voltooid. Tot die tijd, en zelfs nog daarna, werd er in Chinese karakters geschreven, waardoor lezen en schrijven was voorbehouden aan de koninklijke en bestuurlijke elite. Koning Sejong wilde een eigen schrift voor Korea, dat eenvoudig door iedereen geleerd kon worden, zelfs door het gewone volk. Toen het Hangeul er eenmaal was, werd gezegd dat het leren ervan zo eenvoudig was dat een wijze man het 's ochtends en een domme man 's avonds doorhad. Om die reden heeft de Koreaanse aristocratie zich een tijd afgezet tegen het Hangeul. Zij was namelijk van mening dat alleen de sociale bovenlaag van de bevolking het recht zou moeten hebben om te leren lezen en schrijven. |
− | + | Sinds de introductie van het Hangeul is er veel aan het schrift geschaafd. Het Koreaans heeft tijdens de Japanse bezetting van begin negentiende eeuw een grote hervorming ondergaan, waarbij nu archaïsche letters zijn verwijderd en diverse regels zijn veranderd. | |
− | + | Lees voor meer informatie over Hangeul dit [[Wikipedia:Hangul|wikipedia-artikel]]. | |
− | + | Wie Koreaanse gebarentaal wil leren kan kijken op de bladzijde over [[gebarentaal]]. | |
{{-}} | {{-}} | ||
==Letters== | ==Letters== | ||
− | + | Koreaans verschilt zeer van andere Aziatische talen omdat het gebruik maakt van in karaktervorm gerangschikte letters. Net als in het Nederlands worden letters opgedeeld in medeklinkers en klinkers. | |
− | === | + | ===Medeklinkers=== |
− | + | De letters voor de medeklinkers worden onderverdeeld in vijf groepen, elk met een basisvorm en een of twee letters die zijn afgeleid van die vorm en die gemaakt worden door extra strepen toe te voegen. De basisvormen vertegenwoordigen de positie van de tong, het gehemelte, de tanden en de keel tijdens het vormen van de klanken. Medeklinkerclusters komen niet vaak voor en kunnen alleen op de positie van de ondermedeklinker van een lettergreep staan. | |
− | * | + | *Vlak: [[ㄱ]], [[ㄴ]], [[ㄷ]], [[ㄹ]], [[ㅁ]], [[ㅂ]], [[ㅅ]], [[ㅇ]], [[ㅈ]], [[ㅎ]] |
− | *[[Stress| | + | *[[Stress|Gespannen]] of glottale medeklinkers (geschreven als twee vlakke, identieke medeklinkers en gemaakt door de betreffende spraakorganen aan te spannen): [[ㄲ]], [[ㄸ]], [[ㅃ]], [[ㅆ]], [[ㅉ]] |
− | *[[Aspiration| | + | *[[Aspiration|Aangeblazen]] (meer lucht uitblazen dan bij de vlakke medeklinker waarop hij gebaseerd is): [[ㅊ]], [[ㅋ]], [[ㅌ]], [[ㅍ]] |
− | * | + | *Medeklinkerclusters (bestaand uit twee niet verwante medeklinkers): [[ㄳ]], [[ㄵ]], [[ㄶ]], [[ㄺ]], [[ㄻ]], [[ㄼ]], [[ㄽ]], [[ㄾ]], [[ㄿ]], [[ㅀ]], [[ㅄ]] |
<!--====Design==== | <!--====Design==== | ||
− | + | De letters voor de medeklinkers worden onderverdeeld in vijf groepen, elk met een basisvorm en een of twee letters die zijn afgeleid van de vorm door de toevoeging van strepen. De basisvormen vertegenwoordigen de positie van de tong, het gehemelte, de tanden en de keel tijdens het vormen van de klanken.--> | |
<!--{| class="wikitable" | <!--{| class="wikitable" | ||
|- | |- | ||
− | |+ | + | |+Uitspraak |
− | ! | + | ! Plaats↓ Wijze→ !! [[:Category:Stop consonants|Plosief]] !! [[:Category:Affricate consonants|Affricatief]] !! [[:Category:Fricative consonants|Fricatief]] !! [[:Category:Nasal consonants|Nasaal]] !! [[:Category:Approximant consonants|Approximant]] |
|- | |- | ||
− | ! [[:Category:Velar consonants| | + | ! [[:Category:Velar consonants|Velaar]] ([[아]][[음]] <牙音> "kaakklanken") |
| [[ㄱ]], [[ㄲ]], [[ㅋ]] | | [[ㄱ]], [[ㄲ]], [[ㅋ]] | ||
| | | | ||
Line 45: | Line 45: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
− | ! [[:Category:Coronal consonants| | + | ! [[:Category:Coronal consonants|Coronaal]] ([[설]][[음]] <舌音> "tongklanken") |
| [[ㄷ]], [[ㄸ]], [[ㅌ]] | | [[ㄷ]], [[ㄸ]], [[ㅌ]] | ||
| | | | ||
Line 52: | Line 52: | ||
| [[ㄹ]] | | [[ㄹ]] | ||
|- | |- | ||
− | ! [[:Category:Bilabial consonants| | + | ! [[:Category:Bilabial consonants|Bilabiaal]] ([[순]][[음]] <唇音> "lipklanken") |
| [[ㅂ]], [[ㅃ]], [[ㅍ]] | | [[ㅂ]], [[ㅃ]], [[ㅍ]] | ||
| | | | ||
Line 59: | Line 59: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
− | ! [[:Category:Sibilant consonants|Sibilant]] ([[치]][[음]] <齒音> " | + | ! [[:Category:Sibilant consonants|Sibilant]] ([[치]][[음]] <齒音> "tandklanken") |
| | | | ||
| [[ㅈ]], [[ㅉ]], [[ㅊ]] | | [[ㅈ]], [[ㅉ]], [[ㅊ]] | ||
Line 66: | Line 66: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
− | ! [[:Category:Glottal consonants| | + | ! [[:Category:Glottal consonants|Glottaal]] ([[후]][[음]] <喉音> "keelklanken") |
| | | | ||
| | | | ||
Line 75: | Line 75: | ||
--> | --> | ||
− | === | + | ===Klinkers=== |
− | + | Koreaanse klinkers kunnen niet los geschreven worden maar moeten vergezeld gaan van een medeklinker. Als er in een lettergreep alleen een klinker wordt uitgesproken dient de medeklinker "ㅇ" als stille plaatsaanduider voor de medeklinkerpositie. Waarom moet er in het Koreaans altijd een medeklinker bij een klinker? Denk aan het concept van yin en yang. Bijvoorbeeld, om de klank ㅏ in een woord te maken moet hij geschreven worden als 아, waarbij ㅇ de stille medeklinker is die als plaatsaanduider voor de medeklinker dient. | |
− | * | + | *Vlakke klinkers: [[ㅏ]], [[ㅓ]], [[ㅗ]], [[ㅜ]], [[ㅡ]], [[ㅣ]] |
− | *Iotized ( | + | *Iotized (Nederlands: ''needed'') (Met een 'j' voor de klinker): [[ㅑ]], [[ㅕ]], [[ㅛ]], [[ㅠ]] |
− | * | + | *Tweeklanken (combinaties, meestal met een 'w'-klank): [[ㅐ]], [[ㅒ]], [[ㅔ]], [[ㅖ]], [[ㅚ]], [[ㅟ]], [[ㅢ]], [[ㅘ]], [[ㅝ]], [[ㅙ]], [[ㅞ]] |
<!--====Design==== | <!--====Design==== | ||
− | + | Klinkers bestaan uit drie elementen: | |
− | * | + | * Een horizontale streep die staat voor de platte Aarde, de essentie van yin. |
− | * | + | * Een punt (tegenwoordig een kort streepje) voor de Zon in de hemelen, de essentie van yang. |
− | * | + | * Een verticale streep voor de rechtopstaande Mens, de neutrale tussenpersoon tussen de Hemel en de Aarde. |
− | + | Klinkers kunnen op basis van hun harmonie worden gerangschikt: | |
− | *[[:Category:Light vowels| | + | *[[:Category:Light vowels|Positief / Helder / Voorklinker / Yang]]: [[ㅏ]], [[ㅑ]], [[ㅗ]], [[ㅛ]], [[ㅐ]], [[ㅘ]], [[ㅚ]], [[ㅙ]] |
− | *[[:Category:Dark vowels| | + | *[[:Category:Dark vowels|Negatief / Donker / / Achterklinker / Yin]]: [[ㅓ]], [[ㅕ]], [[ㅜ]], [[ㅠ]], [[ㅔ]], [[ㅝ]], [[ㅟ]], [[ㅞ]] |
− | *[[:Category:Neutral vowels| | + | *[[:Category:Neutral vowels|Neutraal / Midden]]: [[ㅡ]], [[ㅣ]], [[ㅢ]] |
− | In | + | In Koreaanse [[onomatopeeën]] kun je het volume van een klank veranderen door de klinker te veranderen in een heldere klinker om hem zachter of een donkere klinker om hem harder te maken--> |
− | == | + | ==Structuur== |
− | + | De structuur van het Hangeul valt het eenvoudigst te omschrijven als een combinatie van een letterschrift zoals de Nederlandse taal en een karakterschrift zoals het Chinees. Koreaanse lettergrepen worden gerangschikt in blokken van letters met een beginmedeklinker (genaamd Cho (Hangeul: ''needed'')), een middenklinker (genaamd Jung (Hangeul: ''needed'')) en een optionele eind- of ondermedeklinker (genaamd de batchim (Hangeul: 빋침)). Een lettergreepblok bestaat minimaal uit twee letters, waaronder een medeklinker en een klinker. | |
*ㄱ + ㅏ = 가 | *ㄱ + ㅏ = 가 | ||
*ㄴ + ㅜ + ㄴ = 눈 | *ㄴ + ㅜ + ㄴ = 눈 | ||
− | === | + | ===Mogelijke lettergreepcombinaties=== |
<gallery> | <gallery> | ||
− | Image:Cons vowel horiz.gif| | + | Image:Cons vowel horiz.gif|Medeklinker + klinker (horizontaal): zeer vaak |
− | Image:Cons vowel cons horiz.gif| | + | Image:Cons vowel cons horiz.gif|Medeklinker + klinker + medeklinker (horizontaal): zeer vaak |
− | Image:Cons vowel cons cluster horiz.gif| | + | Image:Cons vowel cons cluster horiz.gif|Medeklinker + klinker + medeklinkercluster: niet vaak |
− | Image:Cons vowel vert.gif| | + | Image:Cons vowel vert.gif|Medeklinker + klinker (verticaal): zeer vaak |
− | Image:Cons vowel cons vert.gif| | + | Image:Cons vowel cons vert.gif|Medeklinker + klinker + medeklinker (verticaal): zeer vaak |
− | Image:Cons vowel cons cluster vert.gif| | + | Image:Cons vowel cons cluster vert.gif|Medeklinker + klinker + medeklinkercluster (verticaal): niet vaak |
− | Image:Cons_vowel_vowel.gif| | + | Image:Cons_vowel_vowel.gif|Medeklinker + tweeklank (klinkers): vaak |
− | Image:Cons vowel vowel cons.gif| | + | Image:Cons vowel vowel cons.gif|Medeklinker + tweeklank (klinkers) + medeklinker: vaak |
− | Image:Cons vowel vowel cons cluster.gif| | + | Image:Cons vowel vowel cons cluster.gif|Medeklinker + tweeklank (klinkers) + medeklinkercluster: zelden tot nooit |
</gallery> | </gallery> | ||
− | + | Nu gaan we een paar letters leren (jamo (Hangeul: ''needed''))! | |
{| border=0 style="text-align:center; margin-left: auto; margin-right: auto;" | {| border=0 style="text-align:center; margin-left: auto; margin-right: auto;" |
Revision as of 18:38, 6 June 2010
|
|
Help · Cheat Sheet · Community portal |
Contents
Inleiding
Welkom. De basis van het Koreaanse schrift heb je, anders dan het Japanse en Chinese, in een paar uur onder de knie. Je kunt Koreaanse woorden alleen maar juist uitspreken als je gebruik maakt van het Koreaanse schrift. Niet alle klanken van het Nederlands en het Koreaans komen overeen, dus is het meestal niet handig om gebruik te maken van Romanisatie. We hebben een zesstappenplan ontwikkeld en maken gebruik van diverse methoden om iedereen het Koreaanse schrift snel en effectief te leren. Dit is een samenwerkingsproject van het Korean Wiki Project en TalktomeinKorean.com. We zijn op zoek gegaan naar de juiste mensen om de Hangeul-klanken in te spreken en zij hebben vrijwillig aan dit project meegewerkt. We willen ze hartelijk danken voor hun inzet en hulp.
Vanaf 17-02-2010 zijn er Stappen beschikbaar. Je kunt het beste tot en met Stap 3 doen, de test maken en stoppen bij Stap 4. Stap 5 en Stap 6 zijn nog niet beschikbaar, maar daar wordt op dit moment aan gewerkt. In de toekomst komt er ook een Stap 7 met diepgaandere informatie over de uitspraak.
Als je problemen, opmerkingen of vragen hebt over dit deel kun je hier een reactie achterlaten. (Je hoeft daarvoor geen account aan te maken.)
Geschiedenis in het kort
Zie volledig artikel bij Het ontstaan van Hangeul
Het Hangeul werd onder Sejong de Grote ingevoerd en was rond 1444 voltooid. Tot die tijd, en zelfs nog daarna, werd er in Chinese karakters geschreven, waardoor lezen en schrijven was voorbehouden aan de koninklijke en bestuurlijke elite. Koning Sejong wilde een eigen schrift voor Korea, dat eenvoudig door iedereen geleerd kon worden, zelfs door het gewone volk. Toen het Hangeul er eenmaal was, werd gezegd dat het leren ervan zo eenvoudig was dat een wijze man het 's ochtends en een domme man 's avonds doorhad. Om die reden heeft de Koreaanse aristocratie zich een tijd afgezet tegen het Hangeul. Zij was namelijk van mening dat alleen de sociale bovenlaag van de bevolking het recht zou moeten hebben om te leren lezen en schrijven.
Sinds de introductie van het Hangeul is er veel aan het schrift geschaafd. Het Koreaans heeft tijdens de Japanse bezetting van begin negentiende eeuw een grote hervorming ondergaan, waarbij nu archaïsche letters zijn verwijderd en diverse regels zijn veranderd.
Lees voor meer informatie over Hangeul dit wikipedia-artikel.
Wie Koreaanse gebarentaal wil leren kan kijken op de bladzijde over gebarentaal.
Letters
Koreaans verschilt zeer van andere Aziatische talen omdat het gebruik maakt van in karaktervorm gerangschikte letters. Net als in het Nederlands worden letters opgedeeld in medeklinkers en klinkers.
Medeklinkers
De letters voor de medeklinkers worden onderverdeeld in vijf groepen, elk met een basisvorm en een of twee letters die zijn afgeleid van die vorm en die gemaakt worden door extra strepen toe te voegen. De basisvormen vertegenwoordigen de positie van de tong, het gehemelte, de tanden en de keel tijdens het vormen van de klanken. Medeklinkerclusters komen niet vaak voor en kunnen alleen op de positie van de ondermedeklinker van een lettergreep staan.
- Vlak: ㄱ, ㄴ, ㄷ, ㄹ, ㅁ, ㅂ, ㅅ, ㅇ, ㅈ, ㅎ
- Gespannen of glottale medeklinkers (geschreven als twee vlakke, identieke medeklinkers en gemaakt door de betreffende spraakorganen aan te spannen): ㄲ, ㄸ, ㅃ, ㅆ, ㅉ
- Aangeblazen (meer lucht uitblazen dan bij de vlakke medeklinker waarop hij gebaseerd is): ㅊ, ㅋ, ㅌ, ㅍ
- Medeklinkerclusters (bestaand uit twee niet verwante medeklinkers): ㄳ, ㄵ, ㄶ, ㄺ, ㄻ, ㄼ, ㄽ, ㄾ, ㄿ, ㅀ, ㅄ
Klinkers
Koreaanse klinkers kunnen niet los geschreven worden maar moeten vergezeld gaan van een medeklinker. Als er in een lettergreep alleen een klinker wordt uitgesproken dient de medeklinker "ㅇ" als stille plaatsaanduider voor de medeklinkerpositie. Waarom moet er in het Koreaans altijd een medeklinker bij een klinker? Denk aan het concept van yin en yang. Bijvoorbeeld, om de klank ㅏ in een woord te maken moet hij geschreven worden als 아, waarbij ㅇ de stille medeklinker is die als plaatsaanduider voor de medeklinker dient.
- Vlakke klinkers: ㅏ, ㅓ, ㅗ, ㅜ, ㅡ, ㅣ
- Iotized (Nederlands: needed) (Met een 'j' voor de klinker): ㅑ, ㅕ, ㅛ, ㅠ
- Tweeklanken (combinaties, meestal met een 'w'-klank): ㅐ, ㅒ, ㅔ, ㅖ, ㅚ, ㅟ, ㅢ, ㅘ, ㅝ, ㅙ, ㅞ
Structuur
De structuur van het Hangeul valt het eenvoudigst te omschrijven als een combinatie van een letterschrift zoals de Nederlandse taal en een karakterschrift zoals het Chinees. Koreaanse lettergrepen worden gerangschikt in blokken van letters met een beginmedeklinker (genaamd Cho (Hangeul: needed)), een middenklinker (genaamd Jung (Hangeul: needed)) en een optionele eind- of ondermedeklinker (genaamd de batchim (Hangeul: 빋침)). Een lettergreepblok bestaat minimaal uit twee letters, waaronder een medeklinker en een klinker.
- ㄱ + ㅏ = 가
- ㄴ + ㅜ + ㄴ = 눈
Mogelijke lettergreepcombinaties
Nu gaan we een paar letters leren (jamo (Hangeul: needed))!