TTMIK seviye 3 ders 27
Bugüne kadar olan derslerimizde bir çok cümle yapısı ve fiil eki gördük. Ama bu cümle eklerin hepsini 존댓말 kibar/saygı seviyesinde işledik.
Üç konuşma seviyesi vardır bizce artık 반말 (gayri resmi) seviyesini öğrenme zamanı geldi.
Korece'de üç konuşma seviyesi nedir?
Fiilin sonuna eklenerek kibar/resmi seviyeyi belirlenir.
1. Seviye : -ㅂ니다 (nida) eki : Saygılı, en kibar, en resmi
2. Seviye : -(아/어/여)요 (a/o/yo-yo) eki : Saygılı, doğal, az resmi
3. Seviye : -아/어/여 (a/o/yo) eki : Gayri resmi, samimi
1 ve 2'ye 존댓말 (con-det-mal) , 3'e ise 반말 (pan-mal) denir. Bu dersimizde 반말 'ın nasıl kullanılacağını ve ne zaman kullanılmayacağını göreceğiz.
반말 ne zaman kullanılır?
Genellikle 반말 çok samimi olarak kabul edillir ve Korece'de diğerleriyle gayri resmi konuşma şeklidir. Bu yüzden hiçbir resmiyeti yoktur. 반말'ı kesinlikle belirli kişiler için ve sizden küçükler için, sizinle aynı yaşta olanlar için yada sizden büyük biriyse karşılıklı 반말 ' ı kullanmayı kabul edenler için kullanabilirsiniz.
Eğer karşındaki kişinin yaşını yada sosyal durumunu bilmiyorsan 반말'ı kesinlikle kullanmamalısın. Eğer karşındaki kişinin yaşını ilk kez öğrendiysen ya da senden genç olduğunu biliyorsan 반말'ı kullanabilirsin. Ama güzel bir jest için önce karşınızdakine 반말'ı kullanıp kullanamayacağınızı sorun.
반말'ı kullanabileceğiniz bazı olağan durumlar vardır :
1- Karşınızdaki kişiden daha büyükseniz ve 반말 ı kullandığınızda karşınızdaki kişinin darılmayacağından/rencide olmayacağından eminseniz,
2- Karşınızdaki kişiden büyükseniz ve 반말'ı kullanmak için iznini aldıysanız,
3- Karşınızdaki kişiyle aynı yaştaysanız ve 반말'ı kullanmak için iznini aldıysanız,
4- Aynı sınıftaysanız/okuldaysanız ve sınıfınızdaki arkadaşlarınızın aynı yaşta olduğunu biliyorsanız,
5- Kendinizle konuşuyor ya da günlük yazıyorsanız.
반말'ı kullanmamanız gereken bazı durumlar vardır :
1- Eğer sadece işyerinden tanıyorsanız şahsen tanımıyorsanız,
2- Yaşınız büyük olsa bile karşınızdaki kişi müşterinizse,
3- Yaşınız büyük olsa bile karşınızdaki kişiyle resmi ortamda konuşuyorsanız (seminer,ders gibi)
4- Karşınızdaki kişiyi tanımıyorsanız ya da yeni tanıştıysanız,
5- Karşınızdaki kişiden gençseniz ve ondan izin almadıysanız,
6- İkinizde aynı yaştaysanız ama ikinizde yetişkinseniz ve onu iyi tanımıyorsanız,
7- Siz karşınızdaki kişiden büyükseniz ama o sizin patronunuz yada büyük kardeşinizin eşiyse,
8- Büyük bir grup insanla konuşuyorsanız ya da video sitesindeyseniz.
반말'ı kullanmak için nasıl izin almalıyız?
İzin almak için söyleyeceğiniz belli ifadeler vardır :
1- Yaşlıysanız :
a- 말 놔도 돼요? (mal na-do tue-yo?) ~ 반말 şeklinde konuşabilir miyim?
Fiil + (어/아)도 돼요? ~ da olur mu?
말을 놓다 kelime anlamı "dili indirmek/düşürmek"
b- 말 편하게 해도 돼요? (mal pyon-ha-ge he-do tue-yo?) ~ Sizinle rahat konuşabilir miyim?
2- Gençseniz :
a- 말 놓으셔도 돼요. (mal nu-hış-yo-do tue-yo.) Rahat şekilde de konuşabilirsiniz.
b- 말 편하게 하셔도 돼요. (mal pyon-ha-ge haş-yo-do tue-yo.) Rahat şekilde de konuşabilirsiniz.
3- Aynı yaştaysanız :
a- 우리 말 놓을까요? (u-ri mal nu-hıl-ka-yo?) Rahat konuşalım mı?
b- 말 편하게 해도 되죠? (mal p-yon-ha-ge ha-do tueç-yu?) Rahat konuşabiliriz değil mi? ~ Rahat konuşsak da olur değil mi?
존댓말 반말'a nasıl dönüşür?
Şimdiki Zaman
-아/어/여요 ---> -아/어/여
-이에요 / -예요 --> -이야 / -야
Geçmiş Zaman
-았/었/였어요 ---> -았/었/였어
Gelecek Zaman
-(으)ㄹ 거예요 --> -(으)ㄹ 거야
Örneğin :
Bu ne?
존댓말: 이거 뭐예요? (i-go mo-ye-yo?)
반말: 이거 뭐야? (i-go mo-ya?)
Yarın çalışacağım.
존댓말: 내일 일할 거예요.(ne-il il-hal ko-ye-yo)
반말: 내일 일할 거야. (ne-il il-hal ko-ya.)
Dün arkadaşımla buluştum.
존댓말: 어제 친구 만났어요. (o-ce çin-gu man-nas-so-yo.)
반말: 어제 친구 만났어. (o-ce çin-gu man-nas-so.)
İsimler :
존댓말 şeklinde konuşurken kişilere “씨” eki eklersiniz, 경은 씨, 현우 씨, 석진 씨, 소연 씨, ve 현정 씨 gibi. Ya da kişilerin iş statulerini belirlemek için bir sıfat eklersiniz 경은 선생님, 현우 선생님 gibi.
반말 şeklinde konuşurken isimleri “씨" 'siz kullanırsınız. Ama daha doğal olması için isimlerin sonuna “아" ya da “야”ekleyin. Sessiz harfle bitmiyorsa 야, sessiz harfle bitiyorsa 아.
Örneğin :
경은 ----> 경은아!
현우 ----> 현우야!
Yukarıdakiyle aynı nedenden ötürü Koreliler “이” harfini sessiz harfle biten isimlere eklerler onlardan bahsettikleri zaman. Örneğin 경은 ve 석진 isimlerini 이 eki takip eder.
Örneğin :
석진이가 했어. (sog-ci-ni-ga hes-so). Sogjin yaptı.
Bunlar 반말 hakkında temel bilgiler, gelecek dersimizde 반말'ı daha çok kullanarak inceleyeceğiz.