TTMIK seviye 2 ders 17
Önceki derslerde öğrendiklerimizden sonra, Korecede çeşitli yapılarda cümleler kurabilirsiniz. Şimdi ise bir şeyleri 'yapabilmek' ya da 'yapamamak' kelimelerinin nasıl söylendiğine gözatacağız.
-(으)ㄹ 수 있다 [-(ı)l su it-da]
Örneğin:
보다 = görmek
--> 보 + -ㄹ 수 있다 = 볼 수 있다 [bol su it-da] = görebilmek
먹다 = yemek
--> 먹 + -을 수 있다 = 먹을 수 있다 [mo-gıl su it-da] = yiyebilmek
xx Fiil kökü ünlüyle bitiyorsa -ㄹ 수 있다 eklenir, fiil kökü ünsüzle bitiyorsa -을 수 있다 eklenir.Bu farklılık telaffuz kolaylığı içindir.
-(으)ㄹ 수 있다 kelimesindeki, 수 kelimesi 'fikir,düşünce,amaç' yada 'tarz,yol,yön' anlamına gelir. Bundan dolayı -(으)ㄹ 수 있다 kelimesinin genel anlamı 'birşey yapmak için yol,yada düşünce' anlamına gelir.
Buna bağlı olarak, bir şeyi yapabileceğiniz 'düşüncesine yada yoluna' sahip olmadığınızda onu yapamayacağınız anlamındadır ve Korecede 있다 kelimesinin zıt anlamlısı olan 없다 kelimesi kullanılarak -(으)ㄹ 수 없다 halini alır.
Örnek)
자다 = uyumak
--> 자 + -ㄹ 수 없다 = 잘 수 없다 [cal su op-da] = uyuyamamak
<--> 잘 수 있다 [sal su it-da] = uyuyabilmek
잡다 = yakalamak
--> 잡 + -을 수 없다 = 잡을 수 없다 [ca-bıl su op-da] = yakalayamamak
<--> 잡을 수 있다 [ca-bıl su it-da] = yakalayabilmek
-(으)ㄹ 수 없다 söylemenin bir yolu ise fiilden önce 못 kelimesini eklemektir.
'yapamamam' ifadesinin en basit yolu -(으)ㄹ 수 없다 kelimesidir.Fakat Korece konuşurken her zaman bu ifade kullanılmaz.
Fiilden önce eklenen 못, Korece konuşurken 'yapılamaz' yada 'olanaksız olmak,aciz olmak' ifadeleri için kullanılan en yaygın yoldur.
갈 수 없다 = 못 가다 [fiil : 가다] = gidememek
볼 수 없다 = 못 보다 [fiil : 보다] = görememek
먹을 수 없다 = 못 먹다 [fiil : 먹다] = yiyememek
할 수 없다 = 못 하다 [fiil : 하다] = yapamamak
Örnek cümleler:
운전 할 수 있어요? [un-con hal su is-so-yo?]
= Sürebilir misin? (genel anlamı: sürmeyi yapabilir misin?)
일본어 할 수 있어요? [il-bo-no hal su is-so-yo?]
= Japonca konuşabilir misin? (genel anlamı: Japonca yapabilir misin?)
이거 읽을 수 있어요? [i-go il-gıl su is-so-yo?]
= Bunu okuyabilir misin?
못 읽어요. [mot il-go-yo.]
= Okuyamam.
지금 못 만나요. [ci-gım mot man-na-yo.]
= Şimdi buluşamam.
Bu çeviri hizmeti TalkToMeInKorean.com ve KoreanWikiProject.com ortak projesidir.
