Poziom 2 lekcja 18
Podczas poprzednich lekcji dowiedzieliśmy się jak powiedzieć że"możemy" albo "nie możemy" czegoś zrobić. Podczas tej lekcji dowiemy się jak mówić że jesteśmy w czymś "dobrzy" lub "kiepscy".
Podstawowa konstrukcja "robić coś" to [dopełnienie] + -을/를 (=partykuła dopełnienia)+ 하다 (=robić) i do tego dodajemy 잘 [jal] lub 못 [mot].
~을/를 잘 하다 = być dobrym w ~ (dos. robić ~ dobrze)
~을/를 못 하다 = być kiepskim w ~ (dos. robić ~ kiepsko)
Przykłady
노래 [no-rae] = śpiewanie, piosenka
노래를 잘 하다 [no-rae-reul jal ha-da] = być dobrym w śpiewaniu, śpiwać dobrze
요리 [yo-ri] = gotowanie, potrawa
요리를 못 하다 [yo-ri-reul mot ha-da] = być kiepskim w gotowaniu, gotować kiepsko
Ale skoro 못 하다 może też znaczyć "nie być w stanie zrobić" albo "nie potrafić czegoś zrobić" czesto dodaje się 잘 [jal] przed tym tak, że powstaje 잘 못 하다, aby znaczenie było bardziej oczywiste. Mówiąc 잘 못 하다 , mówimy dosłownie "nie mogę czegoś zrobić dobrze" albo "nie potrafię czegoś zrobić dobrze", więc to znaczenie jest podobne do bycia kiepskim w robieniu czegoś.
요리를 못 하다 = "być kiepskim w gotowaniu" lub "nie potrafić gotować"
요리를 잘 못 하다 = "być kiepskim w gotowaniu"
Więcej przykładów
수영 [su-yeong] = pływanie
수영을 잘 하다 [su-yeong-eul jal ha-da]
= być dobrym w pływaniu
수영을 못 하다 [su-yeong-eul mot ha-da]
= być kiepskim w pływaniu
LUB
= nie umieć/móc pływać
수 영을 잘 못 하다 [su-yeong-eul jal mot ha-da]
= być kiepskim w pływaniu
Czy 잘 i 못 (lub 잘 못) są używane tylko z czasownikami -하다?
Nie. Inne czasowniki też mogą być używane z 잘 i 못. Ponieważ pierwsza część czasowników -하다 to rzeczowniki, jest łatwo oddzielić rzeczownik od -하다 i wstawić poomiędzy nie 잘, 못 lub 잘 못, ale w przypadku pozostałych czsownikow po prostu wstawiamy 잘, 못 lub 잘 못 przed czasownikiem.
잘 달리다 = biegać dobrze, być dobrym w bieganiu
잘 쓰다 = pisać dobrze, być dobrym w pisaniu
Ale kiedy używamy tylko czasownika, znaczenie bardzo często nie ejst oczywiste (np. 쓰다 może znaczyć zarówno "pisać" jak i "używać") i znanie wydaje się niekompletne, więc rzeczewnik jest dodawany z czasownikiem.
잘 달리다 --> 달리기를 잘 하다
[dos. "dobre robić bieganie"]
Tutaj, 달리다 zostało zamienione na formę rzeczownikową, 달리기 i użyte z 잘 하다.
잘 쓰다 --> 글씨를 잘 쓰다
[dos."dobrze pisać litery/pisanie"]
Tutaj, słowo 글씨 oznaczające "pisanie" lub "litery" zostało użyte, aby znaczenie "pisania" było bardziej oczywiste, i żeby ludzie nie pomyśleli, że może to znaczyć "używać".
Przykładowe zdania
저는 노래를 잘 못 해요. [jeo-neun no-rae-reul jal mot hae-yo.]
= Nie umiem śpiwać dobrze./ Nie ejstem dobry w śpiewaniu.
제 친구는 수영을 잘 해요. [je chin-gu-neun su-yeong-eul jal hae-yo.]
= Mój przyjaciel jest dobry w pływaniu.
저는 퍼즐을 잘 풀어요. [jeo-neun peo-jeu-reul jal pu-reo-yo.]
= Jestem dobry w rozwiązywaniu łamigłówek.
저는 글씨를 잘 못 써요. [jeo-neun geul-ssi-reul jal mot sseo-yo.]
= Moje pismo nie jest dobre (ładne).
저는 글을 잘 못 써요. [jeo-neun geu-reul jal mot sseo-yo.]
= Nie jestem dobry w pisaniu.
매운 거 잘 먹어요? [mae-un geo jal meo-geo-yo?]
= Czy jesteś dobry w jedzeniu pikantnego jedzenia?