Poziom 3 lekcja 27
Do tej pory, podczas naszych poprzednich lecji, wprowadziliśmy różne struktury i końcówki czasowników. Ale wszystkie struktury, króte wprowadziliśmy do tej pory są na poziomie grzeczności 존댓말.
Istnieją trzy główne poziomy grzeczności/formalności i sądzimy, że nadszedł czas, abyśmy poznali poziom 반말 (język potoczny).
Jakie są trzy główne poziomy grzeczności w koreańskim?
Poziomy grzeczności są określone przez końcówkę czasownika.
Typ 1. końcówka -ㅂ니다 [-nida] = honoryfikatywny, najgrzeczniejszy, najbardziej formalny
Typ 2. końcówka -(아/어/여)요 [-(a/eo/yeo)yo] = grzeczny, naturalny, lekko formalny
Typ 3. końcówka -아/어/여 = potocznie, niefomalne, serdeczny
Typy 1 i 2 nazywamy 존댓말 [ jon-daet-mal] a Typ 3 반말 [ban-mal]. Ale podczas tej lekcji, dowiemy się kiedy używać 반말, a kiedy tego NIE używać.
Kiedy używamy 반말?
Ogólnie mówiąc, 반말 jest uważany za najbardziej serdeczny i potoczny sposób mówienia po koreańsku. Więc, nie ma w nim żadnej formalności. Możemy tylko używać 반말 tylko do kogoś, kto jest wyraźnie od nas młodszy, kto jest w tym samym wieku, albo (jeśli ta osoba jest od nas starsza) z kim ustaliliśmy, że możemy używać 반말.
Jeśli nie znamy wieku drugiej osoby ani jej statusu socialnego, nie powinniśmy w żadnym razie używać 반말. Jeśli już znamy wiek drugiej osoby i wiemy, że jest od nas młodsza, możemy używać 반말, ale jest zapytanie drugiej osoby najpierw czy można używać 반말 jest miłym gestem, i jest też bezpieczniejsze.
Tutaj mamy najczęstsze przypadki w którym można używać 반말
1. Jesteśmy znacznie starsi niż druda osoba i wiemy, że druga osoba nie poczuje się urażona, kiedy użyjemy 반말.
2. Jesteśmy starsi od drugiej osoby i mamy jego lub jej pozwolenie na użycie 반말.
3. Jesteśmy w tym samym wieku, co druga osoba i mamy jego lub jej pozwolenie na użycie 반말.
4. Jesteśmy w szkole podstawowej, gimnazjum lub szkole średniej i wiemy, że pozostałe osoby sa w tym samym wieku co my.
5. Mówimy do siebie lub piszemy pamiętnik.
Tutaj mamy najczęstrze przypadki w których NIE POWINNIŚMY używać 반말
1. Znamy drugą osoby tylko z pracy, a nie na gruncie prywatnym.
2. Jesteśmy starsi niż druga osoba, ale on lub ona jest naszym klientem.
3. Jesteśmy starsi niż druga osoba, ale rozmawiamy z tą osobą w oficjalnych okolicznościach takich jak seminarium, lakcja itd.
4. Nie znamy drugiej osoby. Dopiero jego lub ją spotaliśmy.
5. Jesteśmy młodsi od drugiej osoby. Nigdy nie dostaliśmy pozwolenia od drugiej osoby, aby używać 반말.
6. Jesteśmy w tym samym wieku co druga osoba. Ale jesteście obydwoje dorośli i nie znamy jego lub jej tak dobrze.
7. Jesteśmy starsi niż druga osoba, ale on lub ona są naszym szefem lub mężem lub żoną starszego rodzeństwa.
8. Mówimy do dużej grupy ludzi grupy albo na blogu video.
Jak proprosić i dać pozwolenie na używanie 반말?
Istnieją pewne standardowe wyrażenia używane do uzyskania pozwolenia od drugiej osoby.
Jeśli jesteśmy starsi:
1. 말 놔도 돼요?
[mal nwa-do dwae-yo?]
= Czy mogę mówić w 반말 z tobą?
¤¤ 말을 놓다 [ma-reul no-ta] dosłownie znaczy "obniżyć język".
2. 말 편하게 해도 돼요?
[mal pyeon-ha-ge hae-do dwae-yo?]
= Czy mogę rozmawiać z tobą wygodnie?
Jeśli jesteśmy młodsi:
1. 말 놓으셔도 돼요.
[mal no-eu-syeo-do dwae-yo.]
= Możesz rozmawiać ze mną potocznie.
2. 말 편하게 하셔도 돼요.
[mal pyeon-ha-ge ha-syeo-do dwae-yo.]
= Możesz mówić ze mną wygodnie. / Możesz mówić w 반말 ze mną.
Jeśli jesteśmy w tym samym wieku co druga osoba:
1. 우리 말 놓을까요?
[u-ri mal no-eul-kka-yo?]
= Może byśmy mówili w 반말?
2. 말 편하게 해도 되죠?
[mal pyeon-ha-ge hae-do doe-jyo?]
= Mogę mówić do ciebie w 반말, prawda?
Jak zmienić 존댓말 na 반말
Czas teraźniejszy
-아/어/여요 ---> -아/어/여
-이에요 / -예요 --> -이야 / -야
Czas przeszły
-았/었/였어요 ---> -았/었/였어
Czas przyszły
-(으)ㄹ 거예요 --> -(으)ㄹ 거야
Przykłady
1. Co to jest?
존댓말: 이거 뭐예요? [i-geo mwo-ye-yo?]
반말: 이거 뭐야? [i-geo mwo-ya?]
2. Pójdę jutro do pracy.
존댓말: 내일 일할 거예요. [nae-il il-hal geo-ye-yo.]
반말: 내일 일할 거야. [nae-il il-hal geo-ya.]
3. Spotkałem wczoraj przyjaciela.
존댓말: 어제 친구 만났어요. [eo-je chin-gu man-na-sseo-yo.]
반말: 어제 친구 만났어. [eo-je chin-gu man-na-sseo.]
Wołanie imion
Kiedy używamy 존댓말, dodajemy słowo "씨", tak samo jak pan/pani po polsku, np. 경은 씨, 현우 씨, 석진 씨, 소연 씨 i 현정 씨. Można też dodać zawód lub status osoby, np. 경은 선생님, 현우 선생님 itd.
Ale kiedy używamy 반말, mówimy tylko imię osoby bez "씨". Ale aby imię brzmiało bardziej naturalnie kiedy swracamy się do tej osoby po imieniu, należy dodać "아" lub "야". Jest to podobne do używania imion w wołaczu po polsku. Do imion końcących się samogłoską dodajemy 야 [ya] a do imion kończących się spółgłoską 아 [a].
Przykłady
경은 ----> 경은아!
현우 ----> 현우야!
Rozmawianie o imionach
Z tego samego powodu, kiedy Koreańczycy dodają literę "이" po imieniu kończącym się spółgłoską, kiedy mówią o osobie używając jej imienia. Więc do imion jak 경은 lub 석진 dodajemy 이 w zdaniu.
Jeśli 현우 chcę powiedzieć coś o 석진 w zdaniu, powie imię 석진 jako "석진이".
Np) 석진이가 했어. [seok-jin-i-ga hae-sseo.] = Seokjin to zrobił.
To są podstawowe informację na temat 반말 i przyjrzymy się wyrażeniom w 반말 na następnych lekcjach.
